EN
Wat met de aansprakelijkheid en de verzekeringen bij een verkeersongeval in het buitenland?

Wat met de aansprakelijkheid en de verzekeringen bij een verkeersongeval in het buitenland?

Hoe de aansprakelijkheid in het buitenland geregeld is, valt niet zomaar eventjes op te sommen. De aansprakelijkheidsregels verschillen dan ook van land tot land, terwijl we hetzelfde natuurlijk kunnen zeggen van de verkeersregels. Bij een verkeersongeval in het buitenland is het dan ook de regel dat het aansprakelijkheidsrecht van dat land van toepassing is. Dat is ook logisch: als een Belg in Nederland een ongeval heeft, gelden ook gewoon de Nederlandse aansprakelijkheidsregels. Anders zou het al snel een warboel worden. We moeten echter een onderscheid maken tussen een verkeersongeval in Europa en een verkeersongeval buiten Europa.

Aansprakelijkheid en schade bij een verkeersongeval in een ander EU-land

De Nederlandse verzekeringen gelden ook gewoon in Europa. Wanneer een Nederlandse verzekerde een ongeval in Duitsland veroorzaakt, zal dus de Nederlandse WA-verzekeraar de schade aan de Duitse autobestuurder vergoeden.

Binnen Europa zijn vele regels bovendien geharmoniseerd. Zo geeft de 4de WAM-richtlijn aan dat elke verzekeringsmaatschappij een vertegenwoordiger moet aanwijzen in de andere landen. Deze verplichting geldt niet alleen in de Europese Unie, maar ook in IJsland, Liechtenstein en Noorwegen. Als een buitenlands voertuig dan een fout begaat, kan de vertegenwoordiger in Nederland aansprakelijk worden gesteld. Op die manier verloopt de afhandeling van het schadedossier veel vlotter. En als er alsnog problemen opduiken kan er een klacht worden ingediend bij het Waarborgfonds Motorverkeer. Zij kunnen eventueel ook zelf een schadevergoeding toekennen.

Aansprakelijkheid en schade bij een verkeersongeval in een ander EU-land

Een ander voordeel is dat Europese verzekeraars de personenschade tot minimaal 5 miljoen euro per schadegeval moeten dekken. Bij een schadegeval in een ander Europees land zijn Nederlandse verzekerden dan ook altijd zeker dat de buitenlandse dekking zal volstaan. Als uiteindelijk blijkt dat de buitenlandse autobestuurder geen verzekering heeft, die verzekeraar niet binnen twee maanden te achterhalen is of wanneer de tegenpartij is gevlucht, kan het Nederlandse Waarborgfonds Motorverkeer opnieuw de schade vergoeden.

Bij een autovakantie in Europa is er, wat de aansprakelijkheid betreft, weinig om zich zorgen te maken. Een verzekering voor pechverhelping en -bijstand kan natuurlijk wel een pluspunt zijn. Daarnaast blijft het belangrijk om na te gaan wat de verkeersregels in het buitenland zijn. Het slachtoffer geworden van een aanrijding in het buitenland? Volg dan onderstaand stappenplan.

Toepasselijk recht

Hierboven namen we aan dat het recht van het land waar het ongeval plaatsvindt van toepassing is. Toch hoeft dat niet altijd het geval te zijn. Op Europees niveau zijn ook hier een aantal afspraken gemaakt in de Rome II-verordening. De belangrijkste zijn:

  • Principe: het nationaal recht van het land waar het letsel is opgelopen, is van toepassing

  • Uitzondering: als er een nauwere band met een ander land bestaat, is het recht van het andere land van toepassing (bv. bij een verkeersongeval tussen twee Nederlanders in België zijn toch de Nederlandse regels van toepassing)

Daarnaast werden er ook afspraken gemaakt in het Haags Verkeersongevallenverdrag:

  • Principe: het nationaal recht van het land waar het ongeval heeft plaatsgevonden, is van toepassing (dit is dus niet het land waar het letsel is opgelopen)

  • Uitzondering 1: bij een eenzijdig ongeval geldt het recht van het land waar het voertuig is geregistreerd

  • Uitzondering 2: bij een meerzijdig ongeluk waarbij beide auto's in hetzelfde land geregistreerd zijn, is het recht van dat land van toepassing

Er zit een subtiel verschil tussen deze twee verdragen. Bovendien kan het perfect dat ze alle twee van toepassing zijn en dan is het nog niet helemaal duidelijk welke van de twee zal primeren. Het toont aan dat ondanks de Europese inspanningen internationale ongevallen nog steeds ingewikkeld kunnen zijn en dat een goede rechtsbijstandverzekering geen overbodige luxe is.

Dashcamgebruik in Europa

Om bewijsrechtelijke redenen kan het handig zijn om een dashcam te gebruiken, maar controleer dan altijd of het gebruik van een dashcam wel is toegestaan. Zelfs binnen de Europese Unie is dat niet in elk land het geval. Hieronder een overzicht van de belangrijkste wetgeving.

LandToegestaanTe gebruiken als bewijs
BelgiëJaRechter moet oordelen over de rechtmatigheid
DuitslandJa, maar afgeradenEnkel in uitzonderlijke gevallen
FinlandJaJa
FrankrijkJaJa
HongarijeJaJa
LuxemburgJaJa, maar het filmen zelf kan als strafbaar feit worden vervolgd
NoorwegenJaJa
OostenrijkNeeJa, maar er kan een boete worden opgelegd voor het filmen
PolenJaRechter moet oordelen over de rechtmatigheid
TsjechiëJaJa, maar de tegenpartij moet op de hoogte worden gebracht
ZwitserlandJa, maar afgeradenRechter moet oordelen over de rechtmatigheid

Stappenplan bij een verkeersongeval in een ander EU-land

De afhandeling van een schadedossier bij een verkeersongeval in een ander EU-land verloopt gelukkig meestal vrij vlot. Dat komt omdat er veel Europese afspraken zijn gemaakt.

  1. Vul een Europees aanrijdingsformulier in

    Meteen na de aanrijding wordt het dossier afgehandeld zoals dat ook in Nederland verloopt. Maak alle papieren in orde, neem foto's van het schadegeval, noteer gegevens van getuigen et cetera. Het in andere EU-landen gebruikte schadeformulier is overigens identiek: er is een Europees schadeformulier dat in de volledige EU wordt gebruikt. Die is hier te downloaden. Je kunt dit ook telefonisch doen, via de website Mobielschademelden.nl (Play Store en App Store).

    Europees schadeformulier (PDF)Mobielschademelden.nl (website)Mobiel Schade melden (Android)Mobiel Schade melden (iOS)
    Schadeformulier invullen
  2. Zoek de vertegenwoordiger op

    De vertegenwoordiger is eenvoudig op te zoeken via de website van het Nederlands Bureau Motorrijtuigverzekeraars. Door drie vragen te beantwoorden geeft de online tool aan wie de vertegenwoordiger is. Wanneer de tool niks oplevert, zoekt het Nederlands Bureau Motorrijtuigverzekeraars de situatie uit.

    Zoek de vertegenwoordiger op
  3. Meld de aanrijding bij de vertegenwoordiger

    Net zoals in Nederland is het verplicht om zelf de aanrijding te melden bij de vertegenwoordiger. Geef meteen alle informatie en bewijsstukken door. De vertegenwoordiger zal vervolgens alles met de buitenlandse verzekeringsmaatschappij regelen en zal ook het contact onderhouden.

    Meld de aanrijding bij de vertegenwoordiger

Aansprakelijkheid bij een verkeersongeval buiten Europa

Wanneer een schadegeval buiten de Europese Unie, IJsland, Liechtenstein of Noorwegen plaatsvindt, zijn de buitenlandse regels onverwijld van toepassing. De aansprakelijkheidsregels en de verkeerswetgeving kunnen daarbij sterk afwijken.

Aansprakelijkheid bij een verkeersongeval buiten Europa

Het is in ieder geval belangrijk om te weten dat er ook problemen kunnen optreden met de buitenlandse WA-verzekering. In Suriname dekken sommige verzekeraars bijvoorbeeld schade tot 40.000 SRD, wat op het moment van schrijven 4.539,05 euro is. Bij een ernstig ongeval met letselschade zal dat nooit volstaan. Dat is iets waar reizigers toch wel aandacht aan moeten schenken. Vaak is het per slot van rekening zelfs niet eens mogelijk om in zo'n landen een volwaardige WA-dekking te krijgen die aan de Europese normen voldoet.

Let daarnaast altijd op verzekeringstechnische eisen. In Rusland leggen bijvoorbeeld alle verzekeringsmaatschappijen de verplichting op om met een dashcam te rijden. Dat komt omdat verzekeraars er voortdurend met verzekeringsfraude kregen af te rekenen. Informeer bij buitenlandse verzekeringsovereenkomsten altijd of er extra verplichtingen aan de verzekering verbonden zijn.

Bij een aanrijding buiten de Europese Unie is de schade in ieder geval af te handelen met de buitenlandse verzekeraar. Het Nederlands Bureau Motorrijtuigverzekeraars kan wel helpen bij het achterhalen van de juiste verzekeraar en het bekomen van de juiste contactgegevens.

Veelgestelde vragen over verkeersongevallen in het buitenland

Hoe zit het met de aansprakelijkheid op de Duitse Autobahnen?

Veel bestuurders zien de Duitse Autobahnen, waar soms geen snelheidsbeperking geldt, als een gratis racecircuit. Dat is geen goed idee. Niet alleen omdat het gevaarlijk is, maar ook omdat de aansprakelijkheid meestentijds in het gedrang komt. In Duitsland geldt er dan ook een adviessnelheid van 130 km/u. Wordt deze snelheid overschreden, dan wordt er naar Duits recht al snel aangenomen dat de verzekerde onnodig risico heeft genomen en dus een fout heeft begaan. Dat heeft dan weer gevolgen voor de Nederlandse verzekeraar en dat wordt dan op zijn beurt, via de bonus-malusladder, aan de verzekerde doorgerekend.

Geldt de Europese regeling ook voor het Verenigd Koninkrijk?

Momenteel is dat wel nog het geval. Tot en met 31 december 2020 loopt er een algemene overgangsregeling waarbij de Europese regels nog steeds van toepassing zijn. Nadien kan de situatie veranderen, dit is uiteraard afhankelijk van de vraag of er al dan niet een overeenkomst wordt gesloten tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Het is nog niet duidelijk wat de gevolgen voor de afhandeling van schadedossiers zullen zijn.

Dekt mijn Nederlandse verzekering ook schade buiten de Europese Unie?

De meeste WA-verzekeraars voorzien gewoon een vergoeding voor schade buiten de Europese Unie en zeker voor landen die aan de Europese Unie grenzen. De exacte dekking verschilt echter van verzekeraar tot verzekeraar. Op de groene kaart is eenvoudig terug te vinden in welke landen en gebieden de dekking geldt.

Wat doe ik als er mij wordt gevraagd om meteen te betalen?

Ga nooit zomaar tot betalen over, maar contacteer altijd eerst de verzekeraar. In sommige landen is het de gewoonte dat de politie bij een ongeval met een buitenlandse nummerplaat altijd ter plekke komt. Er wordt dan geen Europees aanrijdingsformulier ingevuld en het proces-verbaal van de politie is dan bepalend. Vervolgens kunnen zij een boete opleggen aan degene die volgens hen aansprakelijk is. Het betalen van die boete kan een erkenning van de aansprakelijkheid inhouden. Overleg daarom altijd eerst met de verzekeraar.