Aansprakelijkheid en schadevergoedingsproblemen bij een whiplashletsel

Een whiplash ontstaat meestal bij een kop-staartbotsing. Hierbij wordt het hoofd van het slachtoffer eerst met een grote kracht naar voren gekatapulteerd om vervolgens, wanneer de auto bijvoorbeeld tegen de voorligger tot stilstand komt, uiteindelijk weer abrupt naar achteren te vliegen. Daarbij moet de nek ongelofelijk veel kracht ondergaan. Een whiplash zorgt vaak voor moeilijke dossiers omdat het letsel moeilijk te objectiveren is.

Wat is een whiplash?

Een whiplash is een lichamelijk letsel dat ontstaat wanneer het hoofd, net zoals bij een zweepslag, snel en krachtig voor- en achteruit wordt bewogen. Hierbij ontstaat er een letsel ter hoogte van de rug en/of nek. Een whiplash kent een heel complex klachtenpatroon waarbij niet iedereen dezelfde klachten heeft. De klachten die het vaakst voorkomen zijn:

• Stijfheid in de nek

• Hoofdpijn

• Vermoeidheid

• Nekpijn

• Pijn in de rug en in de ledematen

• Vergeetachtigheid

• Concentratieproblemen

• Tintelingen in de vingers

• Oorsuizen

• Stemmingswisselingen

Binnen de moderne medische kennis is er geen manier om een whiplash objectief vast te stellen. De diagnose wordt dan ook altijd gesteld in functie van de klachten en niet door middel van scans of foto's. Dat maakt de diagnose omstreden en zorgt ervoor dat verzekeraars vaak in het verweer gaan.

Moeilijke verhouding met verzekeraars

Verzekeraars houden er niet van wanneer klachten niet objectief aan te tonen zijn. Ze vrezen dan dat slachtoffers klachten veinzen of hyperboliseren. Over het algemeen aanvaarden ze dat de klachten nog een drie tot zes maanden na het ongeval aanhouden, maar bij langer aanhoudende klachten resulteert het wel vaker in een juridische discussie.

Het arrest Zwolsche Algemeene/De Greef van de Hoge Raad in 2001 is heel belangrijk bij whiplashzaken. In 1990, om maar even een idee te geven van hoelang een dossier kan aanslepen, was de heer De Greef aan een rood licht achteraan zijn wagen aangereden. De achterligger reed aan een snelheid van 50 km per uur en had een WA-verzekering bij de Zwolsche Algemeene (ZA). De meneer had symptomen die doen denken aan een whiplash en raakte arbeidsongeschikt. De verzekeraar betwistte echter, op basis van de niet-objectief waarneembare klachten, dat het slachtoffer echt arbeidsongeschikt was als gevolg van het ongeval. Het Hof oordeelde toen dat een whiplash bewijsmoeilijkheden met zich meebrengt en dat de bewijseisen daarom niet al te hoog mogen zijn. Het oordeelde daarbij, met latere bevestiging door de Hoge Raad, dat het voor het slachtoffer volstaat om te bewijzen dat:

• Er stoornissen zijn in de zin van medisch waarneembare afwijkingen, gebreken of beschadigingen

• Er objectief kan worden vastgesteld dat de klachten, die subjectief van aard zijn, plausibel zijn. Dat wil zeggen dat het slachtoffer voldoende aannemelijk moet maken dat de klachten reëel zijn, niet ingebeeld zijn, niet overdreven zijn en niet voorgewend zijn

• De klachten niet voor het ongeval aanwezig zijn geweest

• Er geen alternatieve verklaring is voor de klachten

Schadevergoeding bij een whiplash

Bij een whiplash komen net als bij andere schadegevallen alle schadeposten in aanmerking. Het gaat met andere woorden om:

• Smartengeld (verlies van levensvreugde)

• Verlies van arbeidsvermogen

• Schoolachterstand of studievertraging

• Medische kosten die niet door de zorgverzekering worden vergoed

• Kosten voor huishoudelijke hulp

• Zaakschade, bijvoorbeeld aan de wagen

• Reiskosten

• Kosten voor juridische bijstand

• Enzovoort