Aansprakelijkheid van vrijwilligers en de vrijwilligersverzekering

Aansprakelijkheid van vrijwilligers

Een fout maken en schade veroorzaken, is al voldoende om aansprakelijk te zijn. Vrijwilligers kunnen net als alle andere mensen aansprakelijk zijn, hoe goed ze het ook bedoelen. Het maakt daarbij niet uit of de vrijwilliger opzettelijk of onopzettelijk schade veroorzaakt. Sommige gemeenten hebben een vrijwilligersverzekering afgesloten voor de vrijwilligers in hun gemeente, de zogeheten VNG Vrijwilligerspolis. Het kan ook dat de organisatie zelf een verzekering heeft afgesloten of dat de AVP-verzekering van de vrijwilliger reeds een goede dekking biedt.

Vrijwilligerscontract

Indien een vrijwilliger bij een organisatie aan de slag gaat, worden hier afspraken over gemaakt. Bijvoorbeeld over de verwachtingen van alle partijen. Denk maar aan afspraken over begeleiding en aanwezigheid. Deze afspraken worden opgenomen in een vrijwilligerscontract of een vrijwilligersovereenkomst. Soms is het afsluiten van een vrijwilligerscontract verplicht opdat de vrijwilligersverzekering dekking zou bieden. In het vrijwilligerscontract worden over het algemeen afspraken opgenomen over de volgende zaken:

• Werkzaamheden van de vrijwilliger

• Aanvang en einde van de overeenkomst

• Proefperiode

• Begeleiding en scholing

• Onkostenvergoeding

• Verzekering

• Geheimhouding

In principe is het niet verplicht om schriftelijk een vrijwilligerscontract op te stellen. Een mondelinge overeenkomst is ook al goed. Toch is het altijd aan te raden om schriftelijk een vrijwilligerscontract op te stellen. Dit is namelijk in het belang van alle partijen.

Werkgeversaansprakelijkheid bij vrijwilligers

Een werkgever heeft een zorgplicht en kan aansprakelijk zijn bij bedrijfsongevallen. De werkgever dient namelijk te zorgen voor een gezonde en veilige werkomgeving. Als er ongelukken gebeuren op het werk, is de werkgever bijna altijd aansprakelijk. Deze zorgplicht geldt niet alleen voor een werknemer met een arbeidsovereenkomst, maar ook voor bijvoorbeeld zzp’ers en vrijwilligers die zich in een vergelijkbare positie bevinden als een werknemer.

Verklaring omtrent Gedrag (VOG)

Organisaties mogen om een VOG vragen als ze vrijwilligers inschakelen. Dit is een verklaring van het ministerie van Veiligheid en Justitie waaruit moet blijken dat het gedrag uit het verleden geen bezwaar vormt om vrijwilligerswerk te verrichten voor de organisatie. Zeker als de vrijwilligers met minderjarigen of mensen met een verstandelijke beperking moeten werken, is een VOG heel belangrijk. Of een VOG al dan niet gratis is, is afhankelijk van het doel waarvoor het wordt aangevraagd. Als een organisatie geen VOG vraagt, kan dit soms een reden zijn om de organisatie aansprakelijk te stellen als de vrijwilliger vervolgens zijn of haar boekje te buiten gaat. In sommige gevallen mag dit namelijk van de organisatie worden verlangd.

Dekking van de VNG Vrijwilligerspolis

De VNG Vrijwilligerspolis is een secundaire verzekering. Het beschermt de vrijwilligers en mantelzorgers in de gemeente. Ook als er schade ontstaat op weg naar het vrijwilligerswerk, verleent deze polis dekking. Deze verzekering bestaat uit:

• Ongevallenverzekering voor vrijwilligers

• Verzekering voor persoonlijke eigendommen van vrijwilligers

• Aansprakelijkheidsverzekering voor vrijwilligers

• Rechtsbijstandverzekering voor vrijwilligers

• Aansprakelijkheidsverzekering voor rechtspersonen

• Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering

• Verkeersaansprakelijkheid voor rechtspersonen

Er geldt geen eigen risico en de dekking geldt voor volledig Europa. Verschillende zaken zijn niet verzekerd, zoals de aansprakelijkheid voor het gebouw. Ook VvE’s, vrijwillige brandweerlieden en vrijwillige politiemedewerkers zijn niet gedekt door deze vrijwilligersverzekering.

Vrijwilligersverzekering van de gemeente goed bestuderen

De situatie kan per gemeente verschillen. Daarom is het aan te raden om informatie in te winnen bij de gemeente. Ga goed na of het vrijwilligerswerk voldoende is afgedekt. Meestal blijft het nuttig om ook zelf een verzekering voor de vrijwilligers af te sluiten. Jouw verzekeringsadviseur kan je helpen bij het beoordelen van deze situatie.

Aansprakelijkheid van de rechtspersoon

Sommige vrijwilligersverzekeringen dekken ook de aansprakelijkheid van de rechtspersoon. Het gaat om de situaties waarbij een rechtspersoon als werkgever aansprakelijk wordt gesteld, bijvoorbeeld als een vrijwilliger schade heeft veroorzaakt aan een derde. Dit geldt enkel ten opzichte van vrijwilligers en dus niet als bijvoorbeeld een lid van de organisatie schade veroorzaakt.

Schade aan zaken van de organisatie

Het kan gebeuren dat een vrijwilliger tijdens het uitoefenen van de werkzaamheden schade veroorzaakt aan de spullen van de organisatie. Dit is in principe niet gedekt door de vrijwilligersverzekering. Het maakt daarbij niet uit of het gaat om spullen die van de organisatie zijn of om spullen die onder opzicht staan van de organisatie, bijvoorbeeld gehuurde of geleende spullen. Sommige verhuurbedrijven bieden zelf verzekeringen aan voor de verhuurde spullen.