Aansprakelijkheid bij verhuizing

Inhoud van de verhuisovereenkomst

De inhoud van de verhuisovereenkomst speelt een cruciale rol bij het beoordelen van de aansprakelijkheid van het verhuisbedrijf. In de verhuisovereenkomst staan vaak allerlei bepalingen die de aansprakelijkheid van het verhuisbedrijf beperken, bijvoorbeeld als de opdrachtgever onjuiste of onvolledige informatie heeft verleend. De wet specificeert dat een verhuisbedrijf zijn eigen aansprakelijkheid niet mag beperken via overeenkomsten, behalve bij het vervoer van uitzonderlijke voorwerpen. Een voorbeeld hiervan zijn dure kunstobjecten. Ook kan de verhuisovereenkomst geen nadelige bepalingen bevatten met betrekking tot de bewijslast. Deze bepalingen zijn automatisch nietig. Het blijft wel essentieel dat beide partijen de (algemene) voorwaarden van de verhuisovereenkomst begrijpen en naleven.

Verplichtingen van de verhuizer

In boek 8 van het Burgerlijk Wetboek staan een aantal verplichtingen die de verhuizer moet naleven. Zo is de verhuizer verplicht om de goederen naar behoren in te pakken of uit elkaar te nemen en ter bestemming uit te pakken en/of in elkaar te zetten, althans indien dit gelet op hun aard en/of de wijze van vervoer noodzakelijk is. De verhuizer moet de goederen ook leveren in de staat waarin ze ter beschikking zijn gesteld. Verder dient de verhuizer de verhuizing zonder vertragingen uit te voeren.

Overmacht

De verhuizer kan zich altijd op overmacht beroepen om te voorkomen dat hij een schadevergoeding dient te betalen. In de verhuisovereenkomst kunnen ook bepalingen worden opgenomen die helpen bij het bepalen van wat al dan niet als overmacht kan worden beschouwd. In het Burgerlijk Wetboek staan in ieder geval situaties die niet als overmacht kunnen worden beschouwd, zoals een gebrek aan de verhuiswagen, een gebrek aan het gebruikte materiaal en een gebrek aan de steunpunten die voor hijswerktuigen worden gebruikt.

Schadevergoeding van het verhuisbedrijf

Bij een verhuisfirma kun je verschillende soorten schade claimen die tijdens het verhuisproces zijn ontstaan. Dit omvat fysieke schade aan of verlies van de inboedel, zoals meubels, elektronica en persoonlijke bezittingen, veroorzaakt door ongelukken of nalatigheid van de verhuizers. Daarnaast kun je aanspraak maken op schade door verkeerd uitgevoerde logistieke diensten, bijvoorbeeld als gevolg van onjuiste (de)montage van meubels. In sommige gevallen kun je ook indirecte schade claimen, zoals extra kosten die je hebt moeten maken door vertraging in de verhuizing, kosten voor tijdelijke huisvesting of de huur van vervangende meubels.

Eigen schuld en verantwoordelijkheid van de opdrachtgever

Het komt regelmatig voor dat een verhuisfirma niet alle taken zelf uitvoert, maar wordt geholpen door de opdrachtgever. Tegelijkertijd kan het dat de opdrachtgever instructief geeft die de verhuizer dient na te leven. In dergelijke situaties kan de schade onder de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever vallen. Daarom bepaalt het Burgerlijk Wetboek dat de verhuizer in de volgende gevallen niet aansprakelijk is:

• Schade bij het inpakken of uit elkaar nemen door (een vriend van) de opdrachtgever

• Schade bij het uitpakken of in elkaar zetten van verhuisgoederen door (een vriend van) de opdrachtgever

• Schade ten gevolge van de keuze van een ongebruikelijke verpakking, terwijl de verhuizer een andere mogelijkheid heeft aangeboden

• Schade door de keuze voor een ongebruikelijke uitvoering van de verhuisovereenkomst, terwijl de verhuizer een andere mogelijkheid heeft aangeboden

• Schade ten gevolge van het niet op de hoogte brengen van de verhuizer van de aanwezigheid van bepaalde verhuisgoederen, waarbij de verhuizer bijzondere maatregelen zou hebben getroffen indien hij hiervan op de hoogte zou zijn gebracht

Verzekering van het verhuisbedrijf

Verhuisbedrijven kunnen verzekeringen afsluiten die het aansprakelijkheidsrisico afdekken. Dit type verzekering wordt vaak een (all-in) verhuizersverzekering of -polis genoemd. Dit is een verzekering die is bedoeld voor verhuisbedrijven en logistieke dienstverleners die zich bezighouden met het verhuizen, vervoeren, opslaan en/of aanbieden van logistieke diensten gerelateerd aan verhuizingen. Deze polis dekt de aansprakelijkheid van het verhuisbedrijf voor schade aan of verlies van verhuisgoederen tijdens het transport of de opslag, schade aan verhuismateriaal van derden en zelfs gevolgschade voor particuliere klanten, zoals de kosten voor een hotelovernachting. Een belangrijk voordeel is dat één polis meteen meerdere aansprakelijkheidsrisico’s dekt. De verhuisverzekering wordt bovendien afgestemd op de specifieke behoeften van het verhuisbedrijf. Soms houdt de verzekeraar ook rekening met het Keurmerk Erkende Verhuizers. Bezitters van dit keurmerk genieten dan van aanvullende dekkingen volgens de eisen van het keurmerk.

Melden van schade aan verhuisbedrijf

Wanneer je na een verhuizing schade vaststelt die mogelijk veroorzaakt is door het verhuisbedrijf, is het essentieel om dit tijdig te melden aan het betrokken bedrijf. In het kader van de overeenkomst met het verhuisbedrijf, die beschouwd kan worden als een resultaatsverbintenis, draagt het bedrijf de verantwoordelijkheid voor het veilig vervoeren van je bezittingen. Mocht blijken dat de goederen beschadigd zijn geraakt tijdens het transport, dan is het verhuisbedrijf in principe aansprakelijk. Het is jouw taak om aan te tonen dat de goederen beschadigd zijn afgeleverd en niet in dezelfde staat zijn als toen je ze aan het verhuisbedrijf toevertrouwde. Documenteer daarom de staat van je goederen zowel vóór als na de verhuizing door middel van foto's en, indien nodig, door het inschakelen van een deskundige.

Meld de geconstateerde schade zo snel mogelijk aan het verhuisbedrijf, idealiter binnen twee werkdagen na de verhuizing, en volg daarbij de procedure die is vastgelegd in de algemene voorwaarden van de verhuisovereenkomst. Bij gebrek aan een tijdige melding binnen de gestelde termijn wordt verondersteld dat de goederen zonder schade zijn afgeleverd. Hoe dan ook is het belangrijk om je bewust te zijn van de verjaringstermijn van één jaar voor het indienen van een claim. Indien het binnen deze termijn niet lukt om tot overeenstemming met het verhuisbedrijf te komen, overweeg dan om deze termijn te stuiten om je rechten veilig te stellen. Een advocaat kan je hierover informeren.

Schade bij opslag goederen door verhuisbedrijf

Soms zit er enige tijd tussen het uittrekken en intrekken in een woning, waardoor de goederen tijdelijk worden opgeslagen door het verhuisbedrijf. Hierbij kan schade ontstaan, bijvoorbeeld waterschade of schimmelschade. Ook hiervoor kan het verhuisbedrijf aansprakelijk zijn. Het is aan te raden om vooraf foto's te nemen van de goederen om de schade en de omvang ervan aan te tonen. Vervolgens dien je het verhuisbedrijf van de schade op de hoogte te brengen en de onderneming aansprakelijk te stellen.

Mocht het verhuisbedrijf de aansprakelijkheid afwijzen of mocht de schadeafwikkeling niet naar tevredenheid verlopen, dan kun je overwegen om juridische stappen te zetten of je zaak voor te leggen aan de Geschillencommissie Verhuizen. De Geschillencommissie Verhuizen behandelt onder meer geschillen met betrekking tot vermissing van spullen door een verhuizing, schade aan spullen door een verhuizing en het te vroeg of te laat verhuizen van spullen. Verhuisbedrijven zijn over het algemeen goed verzekerd en zullen in principe goed meewerken bij schadeclaims, maar de uitzondering bevestigt zoals altijd de regel.

Let extra op bij self-storages waarbij je tussentijds bij je goederen kunt, want dan ben je zelf verantwoordelijk en moet je zelf een verzekering afsluiten. Soms wordt dit ook gedekt door de inboedelverzekering. De dekking voor externe opslag is meestal beperkt in de tijd, bijvoorbeeld voor drie maanden.

Schade aan de verhuisde goederen

Wanneer vrienden helpen met verhuizen en er ontstaat schade aan de verhuisde goederen, kan het lastig zijn om iemand aansprakelijk te stellen. In principe wordt ervan uitgegaan dat deze vrienden niet aansprakelijk zijn voor schades tijdens het verhuizen. Het gaat dan om een ongelukkige samenloop van omstandigheden. Een uitzondering is wanneer er sprake is van opzet of grove nalatigheid. Er zal dus echt moeten worden aangetoond dat deze vrienden onrechtmatig hebben gehandeld. Dit wordt bovendien streng beoordeeld, omdat het niet redelijk zou zijn om dezelfde zorgvuldigheidsnormen te hanteren als wat geldt ten aanzien van professionele verhuizers.

Glasschade en andere schade aan de woning

Tijdens een verhuizing kan naast schade aan de inboedel ook schade aan de woning zelf ontstaan, zoals glasschade of beschadigingen aan muren, deuren of vloeren. Wanneer dergelijke schade wordt veroorzaakt door vrienden die helpen bij de verhuizing, ligt de aansprakelijkheid voor deze schade vaak in een grijs gebied. Vrienden die uit vrije wil helpen bij de verhuizing vallen niet onder professionele verhuisdiensten, waardoor zij minder snel aansprakelijk zijn. Indien ze dit toch zijn, kan wellicht een beroep worden gedaan op de aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP) van de vriend in kwestie.

Schade aan derden

Als tijdens de verhuizing schade wordt veroorzaakt aan derden, bijvoorbeeld wanneer een meubelstuk op een geparkeerde auto valt of bij schade aan het VvE-gebouw, kan de situatie ingewikkelder zijn. Meestal zal men in de eerste plaats de verhuisde persoon hierop aanspreken. Hij of zij had namelijk maar voor een veilige verhuizing moeten zorgen. Deze persoon kan dan de betaalde schadevergoeding dan (mogelijk) verhalen bij de vriend die de schade heeft veroorzaakt. Echter, omdat het om een vriendendienst gaat, kan het moreel lastig zijn om de schade bij deze persoon te verhalen.

Letselschade bij het verhuizen

Letselschade is een ander belangrijk aspect van aansprakelijkheid bij verhuizingen. Zo kan een vriend tijdens het helpen met verhuizen een letsel oplopen, bijvoorbeeld door te vallen of iets zwaars op zich te krijgen. Over het algemeen geldt dat bij een vriendendienst de aansprakelijkheid voor letselschade niet snel bij een ander gelegd wordt, tenzij er sprake is van het opzettelijk toebrengen van schade of grove nalatigheid. Dit is ook het geval bij ernstige letselschade. Zo was er een zaak waarbij een zus bekneld raakte tijdens een verhuizing, waardoor uiteindelijk haar onderarm werd geamputeerd. De ene zus had toen uit reflex een linnenkast een duw gegeven. De rechter oordeelde dat de ene zus niet aansprakelijk was voor de letselschade van de andere zus (ECLI:NL:HR:2000:AA5784).