Smartengeld en de smartengeldvergoeding
Bij een ongeval of een andere schadelijke gebeurtenis is er vaak sprake van materiële schade, zoals schade aan een voertuig, medische kosten of inkomensverlies. Deze schadeposten zijn relatief eenvoudig in geld uit te drukken en dus ook te vergoeden. Maar naast deze materiële schade kan een slachtoffer ook immateriële schade lijden, zoals pijn, verdriet en psychisch leed. Dit soort schade is moeilijker te kwantificeren, maar komt eveneens in aanmerking voor een financiële compensatie. Deze vergoeding staat bekend als de smartengeldvergoeding. Er bestaan specifieke mechanismen en methoden om de hoogte van de smartengeldvergoeding te bepalen, waarbij rekening wordt gehouden met de ernst van het letsel, de impact op het dagelijks leven en eerdere rechterlijke uitspraken in vergelijkbare gevallen.
Op deze pagina over smartengeld
Wat is smartengeld?
Smartengeld is een financiële vergoeding voor immateriële schade, zoals pijn, verdriet en psychisch leed. Het gaat om schade die een slachtoffer lijdt door toedoen van een ander. Dit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van een ongeval, mishandeling of een medische fout. De hoogte van de smartengeldvergoeding hangt af van factoren zoals de ernst van het letsel, de impact op het dagelijks leven en de duur van het herstel. Het kan worden toegekend via een schikking met een verzekeraar of met de aansprakelijke partij, alsook door een rechter als gevolg van een gerechtelijke procedure. Smartengeld is geen vervanging voor medische kosten of inkomensverlies, maar is bedoeld als erkenning en compensatie voor het geleden immateriële leed.
Geschiedenis van het smartengeld
Smartengeld, de vergoeding voor immateriële schade, heeft een lange en complexe geschiedenis. De wortels van deze vorm van schadevergoeding gaan eigenlijk terug tot het Romeinse recht, waar het delict 'iniuria' bestond. Dit betrof het bewust krenken of verwonden van een persoon, waarvoor een vast geldbedrag als compensatie werd vastgesteld. Deze boetes waren destijds meer bedoeld als straf en vergelding dan als daadwerkelijke compensatie voor het slachtoffer. Gedurende de Middeleeuwen werd het concept van 'zoengeld' gehanteerd, waarbij geldboetes werden opgelegd als vorm van genoegdoening. Later in de rechtsgeschiedenis bleef de vergoeding van immateriële schade slechts beperkt tot uitzonderlijke gevallen, voornamelijk vanwege de terughoudendheid van de wetgever. Pas in de twintigste eeuw kreeg smartengeld een meer geaccepteerde plaats in het civiele recht. Belangrijk daarbij is het arrest Van Kreuningen/Bessem (1943), waarin de Hoge Raad expliciet erkende dat immateriële schade vergoedbaar is.
In Nederland werd lange tijd een systeem gehanteerd om de ernst van letsel en de daarbij horende smartengeldvergoeding te categoriseren: de letselpiramide. Dit model, zoals ook lang opgenomen in het Smartengeldboek (zie verder), ordende letsels in zeven categorieën. Dit varieerde van gering letsel (zoals kneuzingen) tot uitzonderlijk zwaar letsel (zoals volledige verlamming of blindheid). De piramide functioneerde als een richtlijn voor rechters en verzekeraars om de hoogte van de immateriële schadevergoeding te bepalen. Hoe hoger het letsel in de piramide was ingedeeld, des te groter de smartengeldvergoeding. Dit systeem werd gehanteerd tot 1997, waarna het in latere edities van het Smartengeldboek werd losgelaten. De reden hiervoor was dat men steeds vaker inzag dat de zwaarte van een letsel niet altijd even eenduidig gekoppeld kon worden aan een vast geldbedrag, omdat de impact van een letsel per individu sterk kan verschillen. Tegenwoordig wordt het smartengeld op een andere manier berekend, zoals later besproken. Hierbij is meer ruimte voor individuele verschillen en persoonlijke situaties.
Grondslag van het smartengeld
Smartengeld kent verschillende juridische grondslagen. Het dient als vergoeding voor geleden immateriële schade, zoals pijn, verdriet en verminderde levensvreugde, wanneer een ander daarvoor aansprakelijk is. Er is met andere woorden een directe link met het aansprakelijkheidsrecht en schadevergoedingsrecht. De vergoeding kan voortvloeien uit een onrechtmatige daad of wanprestatie en is bedoeld om het slachtoffer in zekere mate tegemoet te komen.
Na de erkenning door de Hoge Raad in 1943 werd smartengeld een essentieel onderdeel van het Nederlandse schadevergoedingsrecht. De codificatie in artikel 6:106 BW – naast de rechtspraak een belangrijke juridische grondslag voor het smartengeld – bevestigt dat een slachtoffer onder voorwaarden recht heeft op een vergoeding voor een nadeel dat niet in vermogensschade is uit te drukken.
Functies van het smartengeld
Smartengeld vervult meerdere functies. Ten eerste heeft het een compensatiefunctie, waarbij het slachtoffer een financiële tegemoetkoming ontvangt als erkenning van het leed. Ten tweede fungeert het als genoegdoening, een erkenning van het onrecht dat het slachtoffer is aangedaan. Daarnaast heeft smartengeld een preventieve functie, omdat het een afschrikwekkend effect kan hebben op potentiële daders. Tot slot heeft het een maatschappelijke functie, doordat het bijdraagt aan de bewustwording van de ernst van immateriële schade en het belang van erkenning daarvan in het recht.
Berekeningsmethoden voor het berekenen van het smartengeld
Het vaststellen van de hoogte van het smartengeld is een complex proces waarbij rechters rekening houden met verschillende factoren. Immateriële schade is nu eenmaal niet direct meetbaar in financiële termen, waardoor een objectieve bepaling lastig is. Daarom worden verschillende methoden gehanteerd die recht doen aan de specifieke omstandigheden van het slachtoffer en de ernst van het letsel. Hieronder worden enkele gangbare methoden toegelicht.
QALY-concept
Een meer theoretische benadering is het QALY-concept (Quality Adjusted Life Year), een methode die vaak wordt gebruikt in de medische en economische wetenschap. Dit model kent een bepaalde waarde toe aan het verlies van levenskwaliteit door letsel of psychisch lijden. Hoewel dit concept in Nederland nog geen vaste rol speelt bij de berekening van smartengeld, wordt het in de literatuur steeds vaker genoemd als een potentieel hulpmiddel om het smartengeld verder te objectiveren.
Gezichtspuntenbenadering
Bij het bepalen van de schadevergoeding spelen verschillende gezichtspunten een rol, zoals de ernst en duur van het letsel, de leeftijd van het slachtoffer en de invloed op diens levenskwaliteit. De Hoge Raad heeft bevestigd dat deze factoren meegenomen moeten worden in de beoordeling. Hoe ernstiger en langduriger de gevolgen zijn, des te hoger ook de toegekende schadevergoeding. Dit helpt om de impact van immaterieel leed op het dagelijks leven van het slachtoffer op billijke wijze te waarderen.
Gebruik van de Smartengeldgids
Een van de meest gebruikte methoden in Nederland is de Smartengeldgids, een publicatie van de ANWB. Deze gids bevat een verzameling van rechterlijke uitspraken over toegekend smartengeld en dit in uiteenlopende gevallen, jaarlijks aangepast aan de inflatie. Rechters en juristen gebruiken de gids als referentie om tot een redelijk bedrag te komen. Het gaat met andere woorden om een vorm van gevalsvergelijking. Dit gebeurt door een vergelijking te maken met eerdere, vergelijkbare zaken. De Smartengeldgids biedt hiermee een praktische en geobjectiveerde manier om consistentie in de hoogte van het smartengeld te waarborgen. Rechters hechten dan ook veel waarde aan de bedragen in de ANWB Smartengeldgids.
Vergelijking met buitenlandse rechtspraak
In sommige gevallen wordt ook gekeken naar de hoogte van smartengeld in andere landen. Uiteraard dient dit met de nodige terughoudendheid te gebeuren, want andere landen hebben andere regels die in Nederland niet van toepassing zijn. Bovendien is ons systeem sowieso terughoudend in de toekenning van hoge smartengeldbedragen. Desondanks kan rechtspraak uit landen zoals Duitsland of België in beperkte mate als richtsnoer dienen. Dit gebeurt vooral in situaties waarin de Nederlandse jurisprudentie weinig precedenten biedt, zoals bij zeldzame of nieuwe vormen van immateriële schade. Hoe dan ook kan rechtsvergelijking nooit louter knip-en-plakwerk zijn.
Gebruik van smartengeldformules
Een alternatieve methode om smartengeld objectief te berekenen, is het gebruik van zogeheten smartengeldformules. Deze formules zijn ontwikkeld om op basis van objectieve criteria een indicatief bedrag vast te stellen. Factoren zoals de ernst van het letsel, de duur van het herstel en de impact op de levenskwaliteit van het slachtoffer worden hierin meegewogen. Hoewel de uitkomst van deze formules zeker niet bindend hoeft te zijn, kunnen ze wel als richtsnoer dienen. Smartengeldformules worden vooral gebruikt in complexe zaken waarin standaardreferenties onvoldoende houvast bieden. In de praktijk stellen rechters zich overigens terughoudend op als het gaat om het gebruik van dergelijke formules, waardoor ze slechts beperkte waarde hebben.
Zelf het smartengeld berekenen
Zelf smartengeld berekenen, kan enorm complex zijn en daarom is het aan te raden om een beroep te doen op een gespecialiseerde letselschadeadvocaat. Voor wie zich hierin wenst te verdiepen, is het wel enigszins mogelijk om zelf reeds een goede indicatie te krijgen van het smartengeld.
Bepaal de ernst van het letsel
De ernst van het lichamelijke of psychische letsel is een cruciale factor bij de berekening van smartengeld. Hoe zwaarder en langduriger de gevolgen zijn, des te hoger de vergoeding die in aanmerking komt. Dit omvat fysieke beperkingen, pijnklachten en emotionele impact op het dagelijks leven. Breng dus eerst het letsel goed in kaart voordat je het smartengeld berekent.
Raadpleeg de Smartengeldgids
De Smartengeldgids bevat uitspraken van rechters over toegekende bedragen bij vergelijkbare letsels. Door eerder toegekend smartengeld te vergelijken met de eigen situatie, kan een realistische inschatting worden gemaakt. Dit zorgt voor een consistente en onderbouwde benadering. De ANWB Smartengeldgids is online te bestellen. Hierbij kan ook worden gekozen voor digitale toegang tot de smartengelddatabase.
Hou rekening met de persoonlijke omstandigheden
Factoren zoals leeftijd, beroep en levenskwaliteit spelen een belangrijke rol in de hoogte van het smartengeld. Een jong slachtoffer met een veelbelovende carrière kan bijvoorbeeld een hogere vergoeding krijgen dan iemand op leeftijd met een vergelijkbaar letsel. Ook de impact op sociale activiteiten wordt meegenomen en moet dus goed in kaart worden gebracht.
Vergelijk met buitenlandse rechtspraak
In sommige gevallen kan buitenlandse jurisprudentie nuttige inzichten bieden, vooral bij nieuwe of uitzonderlijke vormen van immateriële schade. Rechtspraak uit buurlanden wordt daarom soms meegenomen ter ondersteuning van een vordering.
Raadpleeg een juridisch expert
Een advocaat of letselschadespecialist kan helpen bij het inschatten van een realistisch bedrag en bij het onderbouwen van een claim. Juridische expertise kan voorkomen dat een te laag bedrag wordt geaccepteerd of dat belangrijke factoren over het hoofd worden gezien.
Recht op smartengeld
Smartengeld is een vergoeding voor immateriële schade die kan worden toegekend aan slachtoffers van verschillende situaties. Bijvoorbeeld bij breuken en brandwonden is vaak ook sprake van immateriële schade. Zeker bij psychisch leed door mishandeling of seksueel misbruik zal er sprake zijn van recht op smartengeld. Het doel van deze vergoeding is om slachtoffers erkenning te geven voor hun leed en hen te helpen bij het herstelproces. De hoogte van het smartengeld wordt bepaald aan de hand van verschillende factoren, waaronder onder meer de impact op het dagelijks leven.
Smartengeld bij seksueel misdrijf
Slachtoffers van een seksueel misdrijf kunnen langdurige psychische en emotionele schade ondervinden, variërend van een posttraumatische stressstoornis tot ernstige angstklachten. De immateriële schade die zij lijden, is vaak moeilijk in geld uit te drukken, maar smartengeld kan desondanks een vorm van erkenning en compensatie bieden. De hoogte van de vergoeding is afhankelijk van diverse factoren. Denk hierbij aan de ernst van het misdrijf, de leeftijd van het slachtoffer en de blijvende impact. Veelal wordt ook rekening gehouden met de behoefte aan langdurige therapie en de sociale gevolgen die het slachtoffer ondervindt.
Meer info over een schadevergoeding bij seksueel misdrijf
Smartengeld bij ziekenhuisopname
Een ziekenhuisopname als gevolg van een ongeval, medische fout of mishandeling kan zowel fysiek als mentaal belastend zijn. De duur van de opname, de noodzaak van operaties en de kans op blijvende beperkingen spelen een grote rol bij het berekenen van de smartengeldvergoeding. Slachtoffers kunnen te maken krijgen met pijn, stress en een langdurig herstelproces, waardoor ze beperkt worden in hun dagelijkse activiteiten. Ook bijkomende factoren zoals het verlies van werk of sociale isolatie worden meegenomen bij de bepaling van het smartengeld.
Meer info over een schadevergoeding bij ziekenhuisopname
Smartengeld bij oogletsel
Oogletsels kunnen grote gevolgen hebben voor de levenskwaliteit van een slachtoffer, vooral als het letsel leidt tot blijvende gezichtsbeperkingen of blindheid. Dit kan het vermogen om te werken, om een auto te besturen en om zelfstandig te functioneren danig aantasten. De hoogte van het smartengeld wordt bepaald aan de hand van de ernst van het letsel, de geleden pijn en de blijvende impact. In sommige gevallen kan een oogletsel leiden tot sociale isolatie en psychisch leed, zoals depressie of angst, wat meegenomen wordt in de berekening van de schadevergoeding.
Meer info over een schadevergoeding bij oogletsels
Smartengeld bij fracturen
Een botbreuk kan een langdurig herstelproces vergen en gepaard gaan met hevige pijn, mobiliteitsbeperkingen en verlies van zelfstandigheid. Afhankelijk van de ernst van de fractuur en de medische behandeling kan een slachtoffer maandenlang beperkt blijven in zijn of haar dagelijkse activiteiten. In sommige gevallen is operatief ingrijpen noodzakelijk, wat de hersteltijd nog verder verlengt en extra ongemak veroorzaakt. Daarnaast kan de impact op het werkleven groot zijn, zeker wanneer het slachtoffer tijdelijk of zelfs blijvend arbeidsongeschikt raakt. Dit brengt niet alleen financiële stress met zich mee, maar kan ook emotionele schade veroorzaken. Smartengeld vergoedt deze immateriële schade, waarbij de hoogte van de vergoeding afhankelijk is van de aard van de breuk, de herstelduur en de blijvende gevolgen voor het slachtoffer.
Meer info over een schadevergoeding bij een botbreuk
Smartengeld bij dwarslaesie
Een dwarslaesie is een van de ernstigste vormen van letsel en leidt vaak tot een permanente verlamming. Slachtoffers verliezen veelal hun zelfstandigheid en worden afhankelijk van hulpmiddelen, zorgverleners en aanpassingen aan hun woon- en werkomgeving. Dit heeft niet alleen lichamelijke gevolgen, maar ook een grote psychische en sociale impact. Veel slachtoffers ervaren depressieve gevoelens, angst en verlies van eigenwaarde als gevolg van hun beperkte mobiliteit en afhankelijkheid van anderen. De hoogte van het smartengeld is in deze gevallen doorgaans hoog, omdat het een blijvende en ingrijpende verandering in het leven van het slachtoffer veroorzaakt en dit een hoge mate van compensatie en erkenning vereist.
Meer info over een schadevergoeding bij dwarslaesie
Smartengeld bij amputatie
Een amputatie heeft niet alleen fysieke, maar ook psychologische en sociale gevolgen. Het verlies van een ledemaat betekent een ingrijpende aanpassing aan het dagelijks leven, zowel op praktisch als emotioneel vlak. Fantoompijn, waarbij slachtoffers pijn ervaren in een ledemaat dat er niet meer is, komt veel voor en kan chronisch zijn. Daarnaast worden slachtoffers geconfronteerd met beperkingen op het gebied van mobiliteit en zelfredzaamheid, wat invloed heeft op hun sociale leven en werkmogelijkheden. Protheses kunnen een oplossing bieden, maar vereisen vaak langdurige revalidatie en gewenning. Smartengeld wordt bepaald op basis van de mate van invaliditeit en de noodzakelijke medische en psychologische zorg.
Meer info over een schadevergoeding bij amputatie
Smartengeld bij littekens
Littekens kunnen zowel fysiek als emotioneel belastend zijn, vooral als ze zichtbaar zijn in het gezicht of op andere prominente plekken. Ze kunnen leiden tot schaamte, verminderde eigenwaarde en psychische klachten, zoals depressie of sociale angst. Afhankelijk van de locatie en ernst kunnen littekens ook fysieke beperkingen veroorzaken, zoals een verminderde beweeglijkheid van de huid. Sommige littekens vereisen operaties of langdurige medische behandelingen om de hinder te verminderen. De vergoeding hangt af van de grootte, zichtbaarheid, medische noodzaak van hersteloperaties en de psychische impact van het litteken op het dagelijks leven. Ook de leeftijd van het slachtoffer – een jonger slachtoffer moet langer met het litteken door het leven gaan – speelt een rol bij het bepalen van het smartengeld bij littekens.
Meer info over een schadevergoeding bij littekens
Smartengeld bij brandwonden
Brandwonden kunnen ernstige pijn en blijvende schade veroorzaken, zowel fysiek als mentaal. Afhankelijk van de ernst en diepte kunnen brandwonden littekens en mobiliteitsbeperkingen achterlaten, vooral wanneer de huid straktrekt en gewrichten aantast. Slachtoffers kunnen ook extreme pijn en infecties ervaren tijdens het genezingsproces, wat vaak een lange en moeilijke weg is. Psychisch kunnen brandwonden een grote impact hebben, vooral bij zichtbare littekens, die zelfvertrouwen en sociale interacties negatief beïnvloeden. Hoe groter het getroffen huidoppervlak, hoe jonger het slachtoffer en hoe complexer de hersteloperaties zijn, des te hoger ook de vergoeding over het algemeen zal zijn.
Meer info over een schadevergoeding bij brandwonden
Smartengeld bij whiplash
Een whiplash kan leiden tot chronische pijnklachten, duizeligheid, concentratieproblemen en blijvende nek- of rugproblemen. Het is veelal het gevolg van een verkeersongeval. Vaak worden de klachten pas na enkele dagen of weken merkbaar, waardoor de diagnose en behandeling soms vertraging oplopen. De medische impact varieert sterk per persoon, maar kan het dagelijks en professioneel functioneren ernstig belemmeren. Dit laatste is vooral het geval bij werk dat fysieke inspanning of concentratie vereist. De smartengeldvergoeding wordt bepaald aan de hand van medische rapporten, de gevolgen voor het dagelijks functioneren en de duur van de klachten.
Meer info over een schadevergoeding bij whiplash
Betaling van het smartengeld
In veel gevallen wordt de smartengeldvergoeding betaald na een schikking met de aansprakelijke partij of diens verzekeraar. Dit kan gebeuren via onderhandelingen, waarbij partijen tot een overeenkomst komen zonder de tussenkomst van de rechter. Wanneer een schikking niet mogelijk is, kan de rechter een uitspraak doen en een bepaald bedrag toekennen. De betaling zal dan door de aansprakelijke partij worden uitgevoerd. In sommige gevallen kan een deurwaarder nodig zijn om de betaling af te dwingen.
Smartengeldvergoeding van de aansprakelijke partij
Wanneer een persoon of organisatie aansprakelijk wordt gesteld voor immateriële schade, is deze mogelijk verplicht om een smartengeldvergoeding te betalen aan het slachtoffer. Het verschuldigde bedrag wordt bepaald door rekening te houden met alle relevante factoren. Indien de aansprakelijke partij bereid is om buiten de rechter om tot een schikking te komen, kan het slachtoffer sneller een vergoeding ontvangen. Vaak wordt hierbij een advocaat of letselschadespecialist ingeschakeld om te onderhandelen over een eerlijke compensatie en om ervoor te zorgen dat alles correct op papier wordt gesteld. In gevallen waarin de aansprakelijke partij niet vrijwillig betaalt, kan een gerechtelijke procedure noodzakelijk zijn.
Smartengeldvergoeding van de verzekeraar
In sommige gevallen wordt smartengeld uitgekeerd door de verzekeraar van de aansprakelijke partij, bijvoorbeeld de WA-verzekeraar of de AVP-verzekeraar. Dit komt vooral voor bij verkeersongevallen, bedrijfsongevallen en medische fouten, waarbij de verantwoordelijke persoon of organisatie een aansprakelijkheidsverzekering heeft. De verzekeraar beoordeelt de claim en kan een schadevergoeding aanbieden op basis van medische rapporten, getuigenverklaringen en andere bewijzen.
Slachtoffers doen er goed aan om juridisch advies in te winnen voordat zij een dergelijk aanbod accepteren, aangezien verzekeraars soms proberen om de uitkering zo laag mogelijk te houden. Bij conflicten kan een letselschadeadvocaat onderhandelen met de verzekeraar of een juridische procedure starten. Als de verzekeraar weigert te betalen of het aanbod onredelijk laag is, kan de rechter een uitspraak doen over de hoogte van de vergoeding. In sommige gevallen kan de verzekeraar verplicht worden om een hoger bedrag uit te keren dan oorspronkelijk werd aangeboden. Beide partijen hebben de mogelijkheid om in hoger beroep te gaan tegen deze uitspraak.
Smartengeldvergoeding van het Schadefonds Geweldsmisdrijven
Het Schadefonds Geweldsmisdrijven kent ook uitkeringen toe aan slachtoffers die (psychisch) letsel hebben opgelopen als gevolg van een opzettelijk gepleegd geweldsmisdrijf. Het psychisch letsel moet van ernstige aard zijn en langdurige of blijvende gevolgen hebben, zoals een posttraumatische stressstoornis of een ernstige depressie. De gehanteerde criteria zijn met andere woorden strenger. Om in aanmerking te komen voor een uitkering, dient het slachtoffer aan te tonen dat het letsel direct voortkomt uit het misdrijf en dat het heeft geleid tot beperkingen in het dagelijks functioneren. Het Schadefonds Geweldsmisdrijven beoordeelt deze aanvragen zorgvuldig en maakt daarbij gebruik van medische rapportages om de ernst en impact van het psychisch letsel vast te stellen. De financiële tegemoetkoming is bedoeld om slachtoffers te helpen bij het herstel en het omgaan met de gevolgen van het misdrijf, bijvoorbeeld door kosten voor therapie of inkomensverlies (gedeeltelijk) te compenseren.
Veelgestelde vragen over smartengeld
Veel mensen hebben vragen over smartengeld en de berekening van de smartengeldvergoeding. Onlogisch is dat zeker niet, omdat het een complex en vaak emotioneel geladen onderwerp is. Er bestaan veel misverstanden over wanneer en hoe smartengeld wordt toegekend, hoe de hoogte van deze vergoeding wordt bepaald en wat de te doorlopen juridische procedures zijn. Hieronder beantwoorden we enkele veelgestelde vragen over smartengeld die nog niet eerder in dit artikel aan bod kwamen.
Kan ik smartengeld krijgen als er geen lichamelijk letsel is?
Ja, smartengeld is niet alleen bedoeld voor situaties waarbij eveneens sprake is van lichamelijk letsel, maar kan ook worden toegekend bij psychische schade zonder lichamelijk letsel. Bijvoorbeeld bij ernstige emotionele schade na een traumatische gebeurtenis. Een voorbeeld hiervan is zuiver psychologische mishandeling. In zulke gevallen moet wel worden aangetoond dat er psychische schade is. Daarbij doet men vaak een beroep op medische rapporten van een psycholoog of psychiater.
Hoelang duurt het voordat ik smartengeld krijg?
De duur van de procedure hangt af van de complexiteit van de zaak. In sommige gevallen kan een schikking met een verzekeraar binnen enkele maanden worden bereikt. Als er een rechtszaak nodig is, kan het echter langer duren, soms zelfs enkele jaren. Factoren zoals de bewijslast, medische onderzoeken, de bereidheid van de tegenpartij om mee te werken en of men al dan niet in hoger beroep gaat, spelen hierbij een rol.
Kan smartengeld naast andere schadevergoedingen worden toegekend?
Ja, smartengeld staat los van andere schadevergoedingen, zoals de schadevergoeding voor medische kosten en inkomensverlies. Het is specifiek bedoeld voor immateriële schade, zoals pijn, verdriet en verlies van levensvreugde. Slachtoffers kunnen dus zowel smartengeld als andere vormen van schadevergoeding ontvangen, afhankelijk van de situatie en de opgelopen schade.
Is er een minimum- of maximumbedrag voor smartengeld?
Er is geen vast minimum- of maximumbedrag voor smartengeld. De hoogte wordt per geval bepaald en hangt af van vele factoren die eerder reeds uitgebreid zijn toegelicht. In Nederland variëren smartengeldvergoedingen doorgaans van enkele honderden tot tienduizenden euro’s, met uitzonderlijk nog hogere bedragen bij zeer ernstige letsels.
Moet ik belasting betalen over smartengeld?
Nee, smartengeld is een schadevergoeding en wordt niet beschouwd als belastbaar inkomen. Dit betekent dat het bedrag dat je ontvangt, volledig voor jou is en niet hoeft te worden opgegeven bij de Belastingdienst. Dit geldt zowel voor vergoedingen via een schikking als voor bedragen die door een rechter worden toegekend.
Houdt men rekening met het smartengeld bij de huurtoeslag?
Wanneer het vermogen te hoog is, is het niet mogelijk om huurtoeslag te krijgen. Bijzonder vermogen kan hierbij buiten beschouwing worden gelaten. Smartengeld is een voorbeeld van bijzonder vermogen. Het is mogelijk om te vragen dat het smartengeld niet meetelt voor het vermogen. Dit geldt niet alleen voor de huurtoeslag, maar bijvoorbeeld ook voor het kindgebonden budget en de zorgtoeslag.